کمکاری تیروئید یکی از شایعترین اختلالات تیروئيد است. در این اختلال، غده تیروئید شخص چندان فعال نیست. این غده در جلوی گردن وجود دارد و موظف به تولید هورمون تیروئید است. این هورمون نحوه استفاده بدن از انرژی را مشخص میکند. اگر بهاندازه کافی تولید نشود، اعضای بدن عملکرد آهستهتری خواهند داشت.
آمار کم کاری تیروئید در استان قم
کمکاری تیروئید یکی از بیماریهای شایع در چند سال اخیر شناخته شد که حتی زنان باردار و نوزادان را هم درگیر خود میکند. به نقل از دکتر سید مهدی محصل، مدیر درمان تامین اجتماعی استان قم، درحالحاضر 14 مرکز غربالگری تیروئید در شهر قم و شهرستانهای تابعه این استان فعال هستند.
95درصد نوزادان متولدشده در این استان، تحت پوشش غربالگری تیروئید قرار میگیرند و 5درصد باقیمانده بهدلیل عدم مراجعه خانوادهها به مراکز غربالگری است. با توجه به اینکه در هر هزار کودک متولدشده در کشور، حدود 420 نفر از آنها دچار اختلال تیروئید هستند و تا سن 3 سالگی تحت آزمایشهای مربوطه قرار میگیرند تا دچار افت ضریب هوشی نشوند، مشخص میشود که این بیماری درحال گسترش بین افراد است.
آمار دقیقی از مبتلایان به کمکاری تیروئید در استان قم وجود ندارد؛ چراکه برخی افراد به این بیماری مبتلا هستند اما هنوز متوجه علائم مشکوک آن نشدهاند و گروهی دیگر نیز نسبت به وقوع این بیماری در بدن خود بیاهمیت هستند و هنوز درمان آن را جدی نگرفتهاند.
دستکم جای امید است که قم هنوز در لیست استانهایی که ساکنان زیادی از آن مبتلا به کمکاری تیروئید هستند قرار نگرفته است. استان اصفهان، یزد، تهران و قزوین جزء مناطقی در جغرافیای کشور هستند که درصد مبتلایان به تیروئید کمکار در آن بالاست.
علائم خطرناک تیروئید کم کار
افرادی که مبتلا به کمکاری تیروئید هستند، واکنشهای شیمیایی طبیعی بدنشان از حالت تعادل خارج میشود. اگر بیماری در مراحل اولیه باشد، در مواردی نادر از خود علائمی بروز میدهد اما بهتدریج و با پیشرفت بیماری، خود را با نشانههایی همچون خستگی، حساسیت به گرما، خشکی پوست و مو، یبوست، اسپاسم و گرفتگی عضلات، کاهش ضربان قلب، تشدید خونریزی قاعدگی و ترشح شیر از پستان نشان خواهد داد.
از نشانههای روحی روانی کمکاری تیروئید میتوان به افسردگی، بیانگیزگی، احساس خوابآلودگی در طول روز، کاهش سطح هوشیاری و احساس خشمگینبودن اشاره کرد. اینطور که بهنظر میرسد، کمکاری تیروئید هم جنبه جسمانی و هم جنبه روانی را تحتتاثیر خود قرار میدهد.
عوارض تیروئید کم کار مزمن و وخیم که ممکن است منجر به مرگ شوند
خیلی از مبتلایان به کمکاری تیروئید زمانی که در مراحل اولیه بیماری به سر میبرند، فکر میکنند تا همیشه در همین مرحله هستند. برخی از آنها معمولا زمانی به دکتر مراجعه میکنند که نوش دارو بعداز مرگ سهراب است.
شاید بتوانند مشکلات جدی خود را با دارو کنترل کنند اما درمان هرگز! او در ادامه افزود: کمکاری تیروئید درماننشده یا درصورتیکه سطح هورمون تولیدشده خیلی پایین باشد، میتواند منجر به مشکلات قلبی، آسیبهای عصبی، ناباروری و در موارد شدید، سبب مرگ افراد شود. پس به نفع بیمار است که هرچه سریعتر برای درمان خود اقدام کند.
تشخیص کم کاری تیروئید توسط پزشکان چگونه است؟
در معاینات بالینی زمانی که پزشک به علائم شما مشکوک شود، آزمایش خونی تیروئید را جهت ارزیابی سطح هورمون تیروئیدی تجویز میکند. تشخیص اینکه بیمار به کمکاری مبتلاست یا نه، به نتیجه آزمایش TSH بستگی دارد. در ازمایش تیروئید نرمال یا همان TSH، مقدار هورمونهای تیروئید که T3، T4 و کلسیتونین نام دارند، مورد ارزیابی قرار میگیرد.
اگر در جواب آزمایش، سطح هورمون T4 کم و سطح هورمون TSH زیاد باشد، نشاندهنده کمکاری تیروئید است. TSH هورمونی است که غده هیپوفیز آن را تولید میکند. دلیل این عدم تعادل، افزایش ترشح TSH از غده هیپوفیز و وادارکردن این غده به ترشح هورمون T4 و T3 است.
![تشخیص کم کاری تیروئید توسط پزشکان چگونه است؟ تشخیص کم کاری تیروئید توسط پزشکان چگونه است؟](https://cdn.baharnews.ir/images/docs/000478/478973/images/1593.png)
برای درمان کم کاری تیروئید در قم به چه دکترهایی مراجعه کنیم؟
یک پزشک عمومی قادر است به شما کمک کند تا وضعیت خود را بررسی کنید؛ اما بااینحال گاهی اوقات شرایطی وجود دارد که ممکن است مجبور شوید به یک متخصص غدد مراجعه کنید. بیشتر کسانی که به کمکاری تیروئید مبتلا هستند، باید تا آخر عمر بهشکل مصنوعی هورمون تیروئید را دریافت کنند. همچنین لازم است که تحتنظر یک متخصص خبره هم باشند.
برای شما که اهل شهر قم هستید، حتما سوال است که چگونه میتوانید یک
متخصص تیروئید قم را پیدا کنید؟ با توجه به گسترش این بیماری و در پی آن زیادشدن تعداد پزشکانی با این تخصص، پیداکردن یک متخصص خوب کار چندان سختی نیست. کافی است کمی بهروز باشید تا به جواب سوال خود برسید.
متخصصان غدد (آندوکرینولوژیست) پزشکانی هستند که در تشخیص و درمان بیماری های مربوط به غدد درون ریز، از جمله غده تیروئید تخصص دارند. آنها می توانند آزمایشات لازم را برای تشخیص کم کاری تیروئید انجام دهند، علت آن را تعیین کنند و درمان مناسب را برای شما تجویز کنند.
• دکتر عبدالمهدی ساروی: ایشان متخصص بیماری های داخلی و فوق تخصص غدد و متابولیسم هستند. آدرس مطب ایشان در خیابان شهید بهشتی، نبش کوچه 22، ساختمان پزشکان آرش می باشد
• دکتر محمد رفیعی مراللو: ایشان متخصص بیماری های داخلی، گوارش، دیابت و تیروئید هستند. آدرس مطب ایشان در خیابان شهید بهشتی، نبش کوچه 20، ساختمان پزشکان ایران می باشد
• دکتر مهدی حدیدی: ایشان متخصص بیماری های داخلی، تیروئید، دیابت، ریه و کلیه هستند. آدرس مطب ایشان در خیابان شهید بهشتی، نبش کوچه 18، ساختمان پزشکان رازی می باشد.
متخصصان داخلی (داخلی ها) پزشکانی هستند که در تشخیص و درمان بیماری های مختلف در بزرگسالان تخصص دارند. آنها می توانند کم کاری تیروئید را تشخیص داده و درمان اولیه را ارائه دهند. در صورت نیاز، ممکن است شما را به یک متخصص غدد ارجاع دهند.
• دکتر بیتا بیطرفان: ایشان متخصص داخلی و فوق تخصص غدد و متابولیسم بالغین هستند. آدرس مطب ایشان در خیابان شهید بهشتی، نبش کوچه 16، ساختمان پزشکان سینا می باشد.
• دکتر محمود پرهام: ایشان متخصص بیماری های داخلی و فوق تخصص غدد و متابولیسم هستند. آدرس مطب ایشان در خیابان شهید بهشتی، نبش کوچه 14، ساختمان پزشکان مهر
آیا با درمان های خانگی می توان کم کاری تیروئید را کنترل کرد؟
رژیم غذایی شما با اختلالات تیروئید که کمکاری یکی از شایعترین آنهاست، ارتباطی همسو دارد. پس کمترین کاری که شما میتوانید برای درمان خود انجام دهید، رفع کمبود مواد مغذی مانند ویتامین D، روی، تیامین، ید، منیزیم و سلنیوم است.
ید، یک ماده معدنی ضروری و قاتل کم کاری تیروئید است. در واقع از این ماده بهمنظور ساخت هورمون تیروئید استفاده میشود. اگرچه کمبود ید در بسیاری از مناطق جهان رایج است، اما در کشورهای توسعهیافته کمتر رواج دارد. بااینحال اگر به کمبود ید مبتلا هستید، میتوانید با تجویز پزشک و مشورت با دکتر تغذیه اقدام به مصرف مکمل آن در دوزهای استاندارد کنید؛ چراکه افزایش بیش از حد آن نیز میتواند منجر به پرکاری تیروئید شود.
برای فعالکردن غده تیروئید و رساندن هورمون آن به سطحی که مطلوب باشد، نیاز است که مصرف سبزیجات غیرنشاستهای، پروتئینها، روغنهای سالم، غلات بدون گلوتن و حذف مواد غذایی مضر مانند غذاهای فرآوریشده را حتما رعایت کنید.
منبع:
پژوهشکده علوم غدد درون ریز و متابولیسم